Artikel
Microchips: de wet van Moore voorbij
Gepubliceerd: 1 May 2021 11:25
Afgelopen winter stond een opvallend bericht in de kranten: autofabrikanten kunnen de komende tijd minder nieuwe auto’s afleveren omdat ze chips tekortkomen. De vraag naar consumentenproducten is sterk gestegen door al het thuiszitten tijdens de COVID-19-lockdown en de chipsfabrieken draaien overuren om aan die vraag te voldoen. De heilige koe vist achter het net.
Auteur: Jurriaan Schmitz
Blijkbaar wordt de hele wereld verkouden als de microchipindustrie niest. Een mooie aanleiding om eens te kijken hoe gezond dit vakgebied is en wat er zoal speelt. Dat begint bij de wet van Moore (1965) [1,2] die stelt dat het aantal componenten (lees: transistors) in een geïntegreerd circuit (IC) elke twee jaar verdubbelt. De industrie volgt deze wetmatigheid sinds het begin van het IC in 1959 tot op heden onverminderd (zij het met een iets minder steile helling). Zie figuur 1.
Door deze ‘wet’ gezamenlijk te volgen, leverden chipfabrikanten telkens betere producten tegen lagere productiekosten. Centraal stond het miniaturiseren van de bouwsteen van digitale schakelingen: de transistor. Een kleinere transistor is goedkoper om te maken en doet het beter. Maar sinds de eeuwwisseling neemt de traditionele miniaturisatie af en zijn wetenschappers en ingenieurs op zoek naar andere manieren om de chip te verbeteren.
Lees het volledige artikel in het meinummer of bekijk hieronder de pdf.
Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde
Het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde is hét Nederlandstalige vakblad voor natuurkundigen, vol nieuws uit de natuurkunde. Een greep uit de onderwerpen: onderzoek aan de frontlinie, natuurkunde en kunst, onderwijs, bijzondere loopbanen, interviews met prominente wetenschappers en een kijkje in de keuken bij bedrijven. Jaarlijks verschijnt vlak voor de zomer een extra dik themanummer. Leden van de NNV ontvangen het tijdschrift maandelijks.
Speciale editie Beestachtige fysica
Beestachtige fysica is de naam van onze speciale editie van 2023. De mens, biologisch gezien ook een dier, heeft enkele bijzondere eigenschappen. Een opponeerbare duim, die het gebruik van gereedschappen makkelijker maakt, rechtop lopen en de ontwikkeling van spraak. Het stelt ons in staat elk werelddeel te bevolken. Toch hebben (andere) dieren eigenschappen waar wij alleen van kunnen dromen. Wat denk je van dieren die kunnen vliegen of het aardmagnetisch veld kunnen detecteren? We zetten dieren in voor ons eigen bestwil en putten inspiratie uit de natuur voor de ontwikkeling van nieuwe materialen, maar laat je in dit nummer vooral ook verwonderen over de veelzijdige fysica die het dierenleven rijk is.
Het themanummer Beestachtige fysica is los te bestellen door een mailtje te sturen aan het NNV-bureau (bureau@nnv.nl), vergeet niet om een verzendadres te vermelden. Het nummer kost 10 euro, inclusief btw en verzendkosten (voor verzenden naar het buitenland rekenen we extra kosten).