Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde

Museum Boerhaave opent op 18 september de tentoonstelling ‘Einstein & Friends’. Deze tentoonstelling  kent een bijzondere gastconservator, namelijk de directeur van het museum, Dirk van Delft. Met deze tentoonstelling viert het museum de 100^ste verjaardag van de Algemene Relativiteitstheorie, Einsteins revolutionaire kijk op ruimte en tijd. Centraal in de tentoonstelling staan de warme vriendschappen en diepgravende discussies van Einstein met zijn Hollandse collega’s. Astrofysicus en Einstein-bewonderaar Vincent Icke verricht de opening.

In ‘Einstein & Friends’ komen bijzondere voorwerpen die deels niet eerder in een museum te zien zijn geweest. Naast Einsteins vulpen, waarmee hij de Algemene Relativiteitstheorie schreef, zijn dat schilderijen van Lorentz en Ehrenfest, glas-in-loodramen van kunstenaar Harm Kamerlingh Onnes met een uitbeelding van het Zeemaneffect, correspondentie van Einstein met zijn Leidse makkers, een zeldzaam machientje dat Einstein zelf heeft uitgevonden, bladmuziek met Einsteins naam erop, originele  foto’s, tekeningen en aquarellen, en uit het heden de koperen bol waarmee fysicus Giorgio Frossati zwaartekrachtsgolven – door Einstein voorspeld – wil aantonen. Alles gelardeerd met historische filmpjes en scenes uit Nickolas Barris’ documentaire film Einstein’s Light (première in november 2015).

‘Einstein & Friends’ gaat vergezeld van vele extra’s. Met inzet van crowd sourcing hoopt Museum Boerhaave originele ‘kiekjes met Einstein’ te verzamelen. Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt het stripboek Ehrenfest! Het tragische levensverhaal van Einsteins boezemvriend, getekend door Fred de Heij (winnaar van de Stripschapsprijs 2014). Gerenommeerde wetenschappers, onder wie Robbert Dijkgraaf en Carlo Beenakker, gaan in een serie voordrachten dieper in op Einsteins Hollandse vriendschappen. Verder staan op de rol Einsteinfietstochten door Leiden, met daarin opgenomen een bezoek aan het Ehrenfesthuis (met handtekeningenmuur), en een theatervoorstelling gemaakt door Pandemonia Science Theater. Tot slot een primeur: de Stichting Tegen-Beeld, bekend van de Leidse muurgedichten, zet in de nabijheid van het museum het hart van de Algemene Relativiteitstheorie, te weten Einsteins beroemde veldvergelijking, op de muur.

Albert Einstein, icoon en de grootste natuurkundige aller tijden, hield van Nederland en van de stad Leiden in het bijzonder. Hij kwam jaarlijks als gasthoogleraar aan de Leidse universiteit een maand over uit het roerige Berlijn. Meestal logeerde hij bij zijn collega en boezemvriend  Paul Ehrenfest. Het markante huis in de Witte Rozenstraat was een bruisend trefpunt van wetenschap en kunst. Einstein kwam er tot rust, maakte muziek én genoot van het stimulerende intellectuele klimaat.

Want in Leiden ontmoette Einstein collega’s op topniveau. Naast de expressieve Paul Ehrenfest was dat in de eerste plaats Hendrik Lorentz, voor wie hij diep respect koesterde. Maar ook met koude-pionier Heike Kamerlingh Onnes onderhield Einstein warme banden en met astronoom Willem de Sitter voerde hij fundamentele discussies over de toekomst van het heelal. En met Tatiana Ehrenfest, een wiskundige en opgegroeid in de Oekraïne, discussieerde Einstein over didactiek en meetkunde, afgewisseld met gezinsuitstapjes naar het strand.

E-mailadres voor crowd sourcing project ‘kiekjes met Einstein’  einstein@museumboerhaave.nl

Voor meer informatie:

Anita Almaši (marketing en communicatie) anitaalmasi@museumboerhaave.nl