Artikel
Kosmisch onweer
Gepubliceerd: 1 January 2016 14:00
De scheiding van elektrische ladingen in een onweerswolk en daarna de ontlading van de wolk door bliksem zijn bijzondere verschijnselen die iedereen kent, maar die wetenschappelijk nog veel vragen oproepen. In dit tweeluik gaan we twee ervan behandelen: hoe kan bliksem ontstaan als de gemeten elektrische velden in de wolk veel kleiner zijn dan het doorslagveld? En hoe kunnen we deze velden veel beter en zonder verstoring meten? Beide vragen hebben verband met energierijke kosmische deeltjes, afkomstig van explosies ver buiten ons zonnestelsel, die onze atmosfeer binnen schieten. Voor het ontstaan van bliksem zijn ook de ijsdeeltjes in de onweerswolk belangrijk. In dit eerste deel van het tweeluik vertellen we over de wisselwerking tussen elektrische velden in onweerswolken en elektronenlawines opgewekt door kosmische deeltjes.
Auteurs: Casper Rutjes, Anna Dubinova en Ute Ebert.
Lees het volledige artikel in het januarinummer van het NTvN.
Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde
Het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde is hét Nederlandstalige vakblad voor natuurkundigen, vol nieuws uit de natuurkunde. Een greep uit de onderwerpen: onderzoek aan de frontlinie, natuurkunde en kunst, onderwijs, bijzondere loopbanen, interviews met prominente wetenschappers en een kijkje in de keuken bij bedrijven. Jaarlijks verschijnt vlak voor de zomer een extra dik themanummer. Leden van de NNV ontvangen het tijdschrift maandelijks.
Speciale editie Beestachtige fysica
Beestachtige fysica is de naam van onze speciale editie van 2023. De mens, biologisch gezien ook een dier, heeft enkele bijzondere eigenschappen. Een opponeerbare duim, die het gebruik van gereedschappen makkelijker maakt, rechtop lopen en de ontwikkeling van spraak. Het stelt ons in staat elk werelddeel te bevolken. Toch hebben (andere) dieren eigenschappen waar wij alleen van kunnen dromen. Wat denk je van dieren die kunnen vliegen of het aardmagnetisch veld kunnen detecteren? We zetten dieren in voor ons eigen bestwil en putten inspiratie uit de natuur voor de ontwikkeling van nieuwe materialen, maar laat je in dit nummer vooral ook verwonderen over de veelzijdige fysica die het dierenleven rijk is.
Het themanummer Beestachtige fysica is los te bestellen door een mailtje te sturen aan het NNV-bureau (bureau@nnv.nl), vergeet niet om een verzendadres te vermelden. Het nummer kost 10 euro, inclusief btw en verzendkosten (voor verzenden naar het buitenland rekenen we extra kosten).