Artikel
Overzicht van de fysische oceanografie
Gepubliceerd: 1 July 2022 11:13
Aan de hand van de grote variatie in schalen van duizenden kilometers tot millimeters wodt een kort overzicht van de fysische oeanografie gegeven. Dit omvat processen als langdurige oceaancirculatie en turbulente menging. Diverse methoden van onderzoek worden vermeld.
Auteur: Hans van Haren
De natuurkunde van de aarde omvat drie gebieden: de geofysica van de vaste aarde (in engere zin), de meteorologie en de fysische oceanografie. Als vakgebied binnen de oceanografie heeft fysische oceanografie raakvlakken met de mariene biologie, de mariene geologie en de mariene chemie. Fysische oceanografie lijkt dus praktische, tastbare natuurkunde. Echter, de enorme variatie in schalen over tien ordes van grootte en niet-lineariteit van fysisch-dynamische processen maakt bestudering lastig, maar daarom niet minder boeiend. Kennis van de fysische processen is onontbeerlijk voor inzicht in de verspreiding van stoffen in de oceaan, variërend van voeding voor de biologische kringloop tot (micro)plastics. De oceaan wisselt warmte, vocht, en gassen zoals koolstofdioxide uit met de atmosfeer, en in mindere mate met de vaste aarde. Hier beperk ik me tot specifieke dynamische processen in de oceaan zelf. Klassiek wordt een indeling gebruikt van grote horizontale afmetingen naar kleine, paradoxaal van een diepte-breedteverhouding 1:1000 naar 1:1.
Lees het volledige artikel in het julinummer of bekijk hieronder de pdf.
Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde
Het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde is hét Nederlandstalige vakblad voor natuurkundigen, vol nieuws uit de natuurkunde. Een greep uit de onderwerpen: onderzoek aan de frontlinie, natuurkunde en kunst, onderwijs, bijzondere loopbanen, interviews met prominente wetenschappers en een kijkje in de keuken bij bedrijven. Jaarlijks verschijnt vlak voor de zomer een extra dik themanummer. Leden van de NNV ontvangen het tijdschrift maandelijks.
Speciale editie Beestachtige fysica
Beestachtige fysica is de naam van onze speciale editie van 2023. De mens, biologisch gezien ook een dier, heeft enkele bijzondere eigenschappen. Een opponeerbare duim, die het gebruik van gereedschappen makkelijker maakt, rechtop lopen en de ontwikkeling van spraak. Het stelt ons in staat elk werelddeel te bevolken. Toch hebben (andere) dieren eigenschappen waar wij alleen van kunnen dromen. Wat denk je van dieren die kunnen vliegen of het aardmagnetisch veld kunnen detecteren? We zetten dieren in voor ons eigen bestwil en putten inspiratie uit de natuur voor de ontwikkeling van nieuwe materialen, maar laat je in dit nummer vooral ook verwonderen over de veelzijdige fysica die het dierenleven rijk is.
Het themanummer Beestachtige fysica is los te bestellen door een mailtje te sturen aan het NNV-bureau (bureau@nnv.nl), vergeet niet om een verzendadres te vermelden. Het nummer kost 10 euro, inclusief btw en verzendkosten (voor verzenden naar het buitenland rekenen we extra kosten).