Artikel
Victoriaans popularisator van de natuurkunde
Gepubliceerd: 1 December 2023 13:00
In de tweede helft van de negentiende eeuw was John Tyndall een van de bekendste natuurkundigen in Engeland. Door de populairwetenschappelijke lezingen die hij aan de Royal Institution verzorgde, wist hij vele burgers te interesseren in actuele natuurkundige ontwikkelingen. Zijn lezingen over warmte, geluid en licht heeft hij uiteindelijk omgewerkt naar een drietal boeken waarmee hij een nog groter publiek wist te bereiken. In dit artikel nemen we deze drie boeken onder de loep en bekijken we waarom Tyndall in zijn eigen tijd zo populair was.
Auteur: Roger Rikken
Elke natuurkundedocent die de naam Tyndall hoort zal al snel denken aan de bekende proef die zijn naam draagt: de staaf van Tyndall. In deze proef wordt een gietijzeren staafje met een harde klap in tweeën gebroken door een snel afkoelende, en daardoor krimpende, schroefbank waarin het gietijzeren staafje zit vastgeklemd. Bij veel natuurkundedocenten houdt hiermee de bekendheid met Tyndall op. Dat is jammer, want zijn werken staan nog altijd vol met goede ideeën waaruit elke docent wel iets bruikbaars kan halen. Wie was deze man eigenlijk? En wat maakte hem zo populair onder het grote publiek? Hiervoor gaan we eerst nog even terug naar zijn jonge jaren.
Lees het volledige artikel in het decembernummer van het NTvN of klik hier.
Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde
Het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde is hét Nederlandstalige vakblad voor natuurkundigen, vol nieuws uit de natuurkunde. Een greep uit de onderwerpen: onderzoek aan de frontlinie, natuurkunde en kunst, onderwijs, bijzondere loopbanen, interviews met prominente wetenschappers en een kijkje in de keuken bij bedrijven. Jaarlijks verschijnt vlak voor de zomer een extra dik themanummer. Leden van de NNV ontvangen het tijdschrift maandelijks.
Speciale editie Beestachtige fysica
Beestachtige fysica is de naam van onze speciale editie van 2023. De mens, biologisch gezien ook een dier, heeft enkele bijzondere eigenschappen. Een opponeerbare duim, die het gebruik van gereedschappen makkelijker maakt, rechtop lopen en de ontwikkeling van spraak. Het stelt ons in staat elk werelddeel te bevolken. Toch hebben (andere) dieren eigenschappen waar wij alleen van kunnen dromen. Wat denk je van dieren die kunnen vliegen of het aardmagnetisch veld kunnen detecteren? We zetten dieren in voor ons eigen bestwil en putten inspiratie uit de natuur voor de ontwikkeling van nieuwe materialen, maar laat je in dit nummer vooral ook verwonderen over de veelzijdige fysica die het dierenleven rijk is.
Het themanummer Beestachtige fysica is los te bestellen door een mailtje te sturen aan het NNV-bureau (bureau@nnv.nl), vergeet niet om een verzendadres te vermelden. Het nummer kost 10 euro, inclusief btw en verzendkosten (voor verzenden naar het buitenland rekenen we extra kosten).