Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde

Het aantal satellieten rond de aarde neemt snel toe en dus wordt de kans op botsingen steeds groter. Hoe voorkomen we ongelukken met ruimtepuin? En moeten we onze rommel niet eens opruimen?

Ruimtepuin: hoge snelheid, grote impact
Het wordt steeds drukker in de ruimte. Het lanceren en uitbaten van satellieten is de afgelopen jaren veel goedkoper geworden en dus toegankelijk voor meer partijen dan voorheen. Dit brengt vele mogelijkheden met zich mee in een wereld waarin de maatschappij steeds afhankelijker wordt van het ruimtedomein. Het zorgt echter ook voor problemen in de ruimte. Het raakt er vol.

Lees het volledige artikel in het oktobernummer of klik hieronder om de pdf te bekijken.

Botsingen met ruimtepuin: vermijden of lijden?
Met de lancering van de satelliet Spoetnik 1 op 4 oktober 1957 bracht de mensheid het eerste artificiële voorwerp in de ruimte. Beter gezegd: de eerste twee, want ook de centrale trap van de R-7 lanceerder verbleef uiteindelijk bijna twee maanden in een baan om de Aarde. Het zou de opmaat blijken naar een onmisbare rol voor de ruimtevaart in onze samenleving, met een meer dan aanzienlijk aantal objecten in de ruimte: volgens het Space Debris Office van de European Space Agency (ESA) zijn er op het moment van schrijven ongeveer 30.000 detecteerbare voorwerpen in een baan om de Aarde. Dit omvat actieve satellieten, satellieten die niet langer operationeel zijn, uitgebrande rakettrappen, fragmenten van explosies en botsingen et cetera. Voeg daar gerust ongeveer 900.000 niet-zichtbare objecten (kleiner dan tien centimeter, te klein om vanaf de Aarde geobserveerd te worden) aan toe en het moge duidelijk zijn dat de directe omgeving van de Aarde verre van leeg is. Hiermee is ook de kans op botsingen tussen willekeurige voorwerpen bepaald niet verwaarloosbaar. Omdat deze objecten rondvliegen met een snelheid van ongeveer 28.000 km/uur, veelal ongecontroleerd, is iedere botsing in principe fataal: “Houston, we have a very serious problem…”.

De grote schoonmaak
Actief verwijderen van grote brokken ruimtepuin
Ruimtepuin is een serieus probleem dat alleen maar groter wordt als we hier niets aan doen. Opruimen van het afval is geboden. Maar hoe doe je dat eigenlijk met brokstukken die met 28.000 kilometer per uur in een baan om de aarde razen?

Een gat in de markt gevonden? Dit moet je doen
Stel, je hebt net een prachtig nieuw idee uitgewerkt. Nu je inziet dat dit de wereld misschien zou kunnen veranderen, wil je er ook iets mee doen. Een patent aanvragen, je idee verkopen of misschien zelfs een bedrijf oprichten. De uitvinding is er ten slotte al, het moeilijkste deel is al gedaan. Of toch niet?